Szczelina odbytu (łac. Fissura ani; ang. Anal fissure) - płytkie, wąskie (linijne) pęknięcie/ubytek w błonie śluzowej kanału odbytu, powstałe między innymi np. w wyniku uszkodzenia mechanicznego lub pęknięcia końcowego odcinka kanału odbytu (efekt wysiłku fizycznego, uporczywych zaparć, w procesie wydalania zbyt twardego, zbitego stolca, może też być wynikiem zakażenia gruczołów odbytowych).
Etiopatogeneza tej choroby do końca nie jest znana. Dodatkowo przypuszcza się, że szczelina powstaje na skutek upośledzonego przepływu krwi w okolicy kanału odbytu i zwiększonego napięcia zwieracza wewnętrznego. Nadmierny skurcz lub brak relaksacji mięśnia zwieracza wewnętrznego, zaburzenia odruchu hamowania odbytniczo-odbytowego mogą prowadzić do niedokrwienia błony śluzowej i powstania pęknięcia (ubytku).
Schorzenie może pojawić się w każdym wieku bez względu na płeć (np. u kobiet po przebytych licznych ciążach), a towarzyszyć mu może m.in. silny uporczywy ból związany z defekacją, pieczenie, świąd, a niekiedy także krwawienie (ślady krwi na stolcu, papierze toaletowym, bieliźnie.
Charakterystyczne objawy mogą być mylone z innymi schorzeniami odbytu i jego okolic np. chorobą hemoroidalną czy przetoką odbytniczą i powinny skłaniać pacjenta do wizyty w poradni proktologicznej.
Leczenie zachowawcze:
Leczenie operacyjne: